Zaterdag 12 augustus. Vilnius

Zaterdag 12 augustus. Vilnius

Wie zegt dat het in Litouwen niet zo warm is? Het was vandaag snikheet. Vanmiddag was het volgens het verkeersbureau 37 graden. En ik heb nog wel allemaal warme kleding meegenomen.

Vanmorgen heb ik de receptie gevraagd een taxi te bellen om mij naar het centrum te brengen. En binnen vijf minuten stond er een voor de deur. Maar hij ging een hele andere kant op. Gelukkig is er niets aan de hand met mijn richtingsgevoel. Ik heb hem laten stoppen om te laten weten dat dit toch echt niet de bedoeling was. Nou ja, ik zei het natuurlijk niet zo. Daarvoor is mijn Litouws nog net niet voldoende. Hij had het verkeerd begrepen dus daarna ging hij wel de goede kant op. Ik zit altijd met de kaart op mijn schoot. Kunnen ze me niet ontvoeren. Ik verwachtte wel veel te moeten betalen, maar de hele rit kostte mij maar 2,60. En daarvoor had ik een hele sightseeingtour gehad door Vilnius.

De chauffeur zette me af bij de Sint Stanislas kathedraal. De kathedraal is gewijd aan de heilige bisschop Stanislaus van Krakau en de heilige Ladislaus I, koning van Hongarije, twee belangrijke steunpilaren van de Rooms-Katholieke Kerk in het oostelijke deel van het 11e -eeuwse Centraal-Europa.

Het is een kathedraal die imponeert. De gevel bestaat uit grote, Dorische zuilen, net zoals het Pantheon in Rome of het Pantheon in Parijs. De kathedraal is een mengeling van stijlen. Je vindt er kenmerken van de Renaissance, de Barok en het Classisime.

De kathedraal is in de historische stadskern van Vilnius gelegen en staat dus op historische grond. Hier was een vroege nederzetting en het kerkgebouw is dus verweven met de Litouwse geschiedenis. Het is ook hier waar de grootvorsten van Litouwen werden gekroond en vooraanstaande persoonlijkheden uit de Litouwse en Poolse geschiedenis ter ruste werden gelegd.

Het Sovetregime sloot de kathedraal in 1950. Vanaf 1956 werd het gebruikt als een schilderijenmuseum. Ook werden er orgelconcerten gegeven. Vanaf 1985 werden er nog heilige missen toegestaan. Pas in 1989 kreeg het gebouw zijn oorspronkelijke bestemming terug.

Er is natuurlijk nog veel meer over te vertellen, maar dan wordt de blog veel te lang. Jullie kunnen er, net als ik, boeken over gaan lezen.

Naast de kathedraal staat de klokkentoren, die je beklimmen kunt maar wat ik om duidelijke reden maar niet gedaan heb. De vrijstaande, 52 meter hoge, klokkentoren was oorspronkelijk een ronde verdedigingstoren van de benedenburcht uit de tweede helft van de 14e eeuw. Nog altijd zijn de schietgaten aan de buitenkant zichtbaar. Aangenomen wordt, dat de toren reeds in de 15e eeuw als klokkentoren diende en met een achthoekige verdieping in gotische stijl werd verhoogd. In 1550 en nogmaals in 1598 werd de toren opnieuw met een verdieping verhoogd. Na de brand van 1610 moest ook de beschadigde klokkentoren worden gerenoveerd. Wegens de ouderdom en de instabiele ondergrond helt de toren tegenwoordig enigszins.

Ik liep langs het paleis van de grootvorsten van Litouwen, van bank naar bank vanwege de enorme hitte. Ik ben eerst de Bernadinetuin ingelopen, lekker in de schaduw. Zo kon ik ook mooi de Gediminastoren bewonderen. Toen grootvorst Gediminas begin 14e eeuw zijn residentie van Trakai naar Vilnius verplaatste, liet hij op een heuvel bij de samenvloeiing van de Neris en de Vilnia een burcht bouwen. Deze zogenaamde Bovenburcht werd uit natuur- en baksteen in gotische stijl opgetrokken. Na een brand werd het complex in de 15e eeuw herbouwd en daarbij werden een vestingmuur met drie torens en een twee verdiepingen tellend paleis gebouwd.

Van het complex staat alleen de toren er nog. Vanaf de toren heb je een prachtig uitzicht op de stad en op de drie grote, opvallende krijtwitte kruisen die zijn opgericht om de kerstening van Litouwen te herdenken. Ze werden in de jaren vijftig van de vorige eeuw door de Sovjetsoldaten verwoest, maar zijn in 1989 teruggeplaatst.

Ik liep lekker door het park langs het riviertje de Neris. Kinderen speelden lekker in het water van de rivier. Maar ik kon niet de hele dag in het park blijven dus liep ik in de hete zon naar de kerk gewijd aan Sint Anna. Het is een cisterciënzer kerk. En het was vandaag bruidendag. Op zaterdag wordt er getrouwd dus het ging aan de lopende bank.

De kerk is gebouwd in de zogenaamde baksteengotiek, een van mijn favoriete bouwstijlen. De Sint Annakerk is namelijk één van de mooiste laatgotische kerkgebouwen van Noordoost-Europa. Het unieke aan deze kerk is dat hij uit 33 verschillende soorten steen is opgetrokken.

De cisterciënzerkerk die ernaast ligt werd begin 16e eeuw gebouwd. De drie kerkschepen worden gescheiden door acht hoge pijlers. De muren en zijschepen zijn met veelkleurige fresco’s versierd, die pas in 1981 werden blootgelegd.

In 1987 kwamen de mensen op de jaarlijkse herdenkingsdag van het Molotov-Ribbentroppact van de beurs naar de Sint Annakerk en verzamelden zich voor dit godshuis. Daar werd voor het eerst uitgesproken dat Litouwen onafhankelijk mest worden.

Vanaf deze kerk liep in naar de hoofdstraat, de Pilies Gatvé. Daar kwam ik langs de universiteit, een verborgen pareltje in Vilnius. De universiteit is niet alleen een universiteit, maar bestaat uit een heel complex van gebouwen, waaronder een hele grote kerk, binnenplaatsen, steegjes en bijgebouwen. Met haar twaalf binnenplaatsen en dertien gebouwen, waarvan de oudste uit de 16e eeuw stammen, is de universiteit nog altijd het belangrijkste bouwkundige complex van de stad. Het vormt het hart van de oude stad. Natuurlijk werd hier ook weer volop getrouwd.

Aan de grote binnenhof bevindt zich de barokke Sint Johanneskerk met een vrijstaande klokkentoren, die je weer kon beklimmen. Ik kocht voor 1,50 een kaartje voor de rest van het complex. Ik was een van de weinige bezoekers; eigenlijk was ik meestal alleen. Er was schaduw en binnen was het lekker koel.

Heel veel indruk op mij maakte de filologische hall (filologisch = tak van taalkunde die zich vooral richt op dode talen). Het was een schitterende hal met overal fresco’s, de muren de plafonds, schitterend. En ook hier was ik weer alleen. De fresco’s heten “de jaargetijden” en zijn tussen 1976 en 1985 geschilderd door Petras Rypsys. De fresco/s stellen onderwerpen en symbolen voor uit de Baltische mythologie.
Dit is een van die dingen die ik echt niet had willen missen. Ik heb er wel een uur doorgebracht.

Daarna de hete straat weer in, de Pilies gatve. Ik kwam nog langs twee Russisch –orthodoxe kerken, de Pjatnizkakerk en de Sint Nicolaaskerk. De eerste werd in de 14e eeuw voor de eerste vrouw van grootvorst Algirdas (hé, zo heet mijn hotel), een Russische prinses, gebouwd en markeert het begin van de Didzioj gatve, één van de mooiste straten van de stad.

Zo kwam ik uiteindelijk op het stadhuisplein terecht, waar de toeristeninformatie zat. Daar heb ik nog een boekje gekocht en toen heb ik echt zo snel mogelijk een taxi genomen. Ik had geen droge draad meer op mijn lichaam zitten. Deze taxi vroeg 5 euro. Ik denk dat het hittetoeslag was! Om half vier was ik in het hotel en wat is een douche dan heerlijk, bijna net zo lekker als het bed waarop ik daarna in een diepe slaap viel. Daarna weer even lekker eten bij een tentje een paar honderd meter verderop, en toen snel weer terug want de lucht werd al aardig donker.

Intussen heeft het geregend en ik hoop dat het morgen wat koeler wordt. Maar ik vind Vilnius ook weer HARTSTIKKE LEUK. En wat missen al die mensen veel die alleen maar in een bus zitten. Hoofden allemaal naar rechts, foto, hoofden naar links, foto. Ik loop en ik neem overal de tijd voor. Morgen heb ik nog een dag en dan zou het koeler worden, ongeveer 22 graden. En dat is prima.

Maar tenslotte, Vilnius is wel rustiger dan Tallinn of Riga. Hier komen geen cruiseschepen. Het publiek is hier anders. Veel Bulgaren, Russen.....Vergeet niet dat ik een kleine 40 kilometer verwijderd ben van de Russische grens en 45 kilometer van Wit-Rusland, Belarus, dat bekendstaat als een echte dictatuur. Overmorgen moet ik tussen deze twee landen Polen zien te bereiken via een smalle corridor, dus ik hoop dat Tom me de goede weg toont maar ik houd zelf ook een oogje in het zeil.