Maandag 7 augustus Tallinn

Maandag 7 augustus, de oude stad

Vanmorgen in de lift ontmoette ik een paar Nederlanders. Ja, er zijn er meer, hoewel ze op één hand te tellen zijn. Zij waren gisteren naar Helsinki geweest en hadden de hele dag zon gehad! Ik vertrouw dat hele internet dus niet meer. Ach, ik had natuurlijk kunnen zeggen dat ik er wel geweest was, er een leuk verhaal over kunnen schrijven want ik weet er wel wat van. Mijn vader-overste op mijn werk is er geweest en die kwam ook met verhalen terug. Ik had ze gewoon over kunnen schrijven. Nee hoor, ik heb er geen spijt van dat ik niet geweest ben. En, zoals de Engelsen het zo mooi zeggen: “It’s no use crying over spilled milk.” En bovendien heb ik gisteren ook lekker uitgerust. Dat dacht ik tenminste. Want ik had vanmorgen tot half negen geslapen, toen ben ik gaan ontbijten, en daarna was ik zo moe, dat ik weer in slaap gevallen ben en om twaalf uur wakker werd. Ik denk gewoon dat ik het nodig heb. En raar dromen! Eerst reed ik met Gilles en Rinske met de auto op een eiland, toen ik ineens een grote brand voor me zag. Ik ben snel omgekeerd en ineens zat ik op een nieuwe rotonde in Zandvoort, waar ik bijna uit de bocht vloog. Ook weer met Gilles en Rinske, maar vanuit het niets was Gilles er ineens ook weer bij. Ik denk zo maar dat er heel wat in mijn koppie rondgaat en dat dit mijn manier van verwerken is. Het was wel leuk hoor, Gilles en Rinske weer zo klein!!

Om één uur ben ik op stap gegaan. Je hoeft natuurlijk ook niet elke dag te rennen, dat deden we met de caravan ook niet. Dus ik doe nu alles in een lager tempo. Ik had me voorgenomen om vandaag de oude stad te bezoeken. Dan hoefde ik niet zo te klimmen. Dus stokken mee en op stap. Ik liep langs de muur en daar zag ik een plaquette van Boris Yeltsin. Het was een bedankje van de bevolking van Estland voor het verkrijgen van zelfstandigheid in het begin van de 90er jaren.

Daarna kwam ik langs een kleine poort, de nonnen- of saunapoort. Volgens de beschrijving was hier vroeger een sauna (?). Het was de enige poort aan de westzijde van de stad. Je kunt er nu niet meer doorheen.

Het stikt hier van de torens dus je blijft fotograferen. Allereerst ben ik naar het Raadhuisplein gegaan. Nee jongens, niet in Hoogkarspel, maar het Raadhuisplein in Tallinn. Het vormt het hart van de stad. Het oude raadhuis is de moeite waard. Het werd voor het eerst vermeld in 1322. Tussen 1402 en 1404 is het verbouwd en het is het enige behouden gotische raadhuis in het Baltische gebied. Zijn slanke toren is 64 meter hoog. Op de torenspits staat sinds 1530 een koperen windvaan met de naam “Oude Thomas”.

De legende verhaalt dat er eens een arme weduwe woonde in de vissershaven. Haar man, een visser, was verdronken. Haar enige bron van vreugde was haar zoon, Thomas. Hij werkte hard en oefende, net zoals alle andere jongens, veel met pijl en boog. Hij wilde namelijk graag meedoen aan een wedstrijd, die elk jaar gehouden werd in mei. Een houten papegaai werd op een hoge paal geplaatst en degene die hem eraf schoot kreeg de Zilveren Cup van het Grote Gilde.

Een dag voor de wedstrijd kwam kleine Thomas bij de papegaai. Hij was de beste schutter onder zijn leeftijdsgenoten. Zij begonnen hem echter te pesten en zonder erbij na te denken schoot hij een pijl af op de houten papegaai. Hij raakte de papegaai en die viel van de standaard. Maar in plaats van de Cup te krijgen, werd hij gestraft en moest hij de papegaai weer terugzetten, omdat de wedstrijd nog niet begonnen was. Het nieuws over kleine Thomas verspreidde zich snel en zijn moeder was bang dat hij nog meer gestraft zou worden. Maar het liep anders. Het hoofd van het Grote Gilde dagvaardde Thomas en bood hem een baan aan als leerling uitkijk. Dit was een goed vooruitzicht voor moeder en zoon, want de Gilde voorzag hem van eten en kleding. Thomas werd ouder en vocht in verschillende oorlogen. Hij werd ook drager van de standaard. Hij werd nu bekend als “Oude Thomas”. Hij kreeg een snor en hij was hetzelfde gekleed als de strijder op de weervaan van de stadhuis, zodat de burgers de weervaan de bijnaam “Oude Thomas” gaven. Tot op de dag van vandaag wordt hij zo genoemd.

Een leuk verhaal om te lezen. Maar er was natuurlijk nog meer te zien op het plein. Veel terrasjes, oude huizen, maar in de hoek van het plein stond de oude apotheek. Dit is één van de oudste apotheken ter wereld. Hij werd voor het eerst genoemd op 8 april 1422. De middeleeuwse apotheek leek meer op een kleine winkel dan op een apotheek. Je kon er medicijnen kopen, maar ook kaart spelen, pijp roken, inkt, tabak en zelfs buskruit kopen. Nu was er een toerist die een medicijn wilde kopen maar ze leveren alleen medicijnen op recept. Hij werkt dus nog echt. Ik ging naar binnen en in een vitrine staat nog een flesje “Talliner klarett”, een geheimzinnig medicijn uit vervlogen tijden. Achter de apotheek werd antiek verkocht, wat ik nou weer jammer vond.

Het werd tijd om het plein te verlaten. Via kleine straatjes kwam ik terecht bij de Heilige Geestkerk. De kerk ziet er nog precies zo uit als in de 14de eeuw, het jaar waarin hij werd gebouwd. In de 15de eeuw werd de toren toegevoegd. Op de noordelijke muur hangt, naast de ingang, een zonnewijzer uit 1684. Het is de oudste klok van Tallinn en de enige straatklok (in Hoorn hebben we er twee). Op de klok is houtsnijwerk te zien en afbeeldingen van de vier evangelisten. De kerk is de kleinste en de oudste plaats van verering in de onderstad. Ik vond de kerk schitterend, intiem, met een heel mooi altaar. Overal langs de kanten waren panelen met voorstellingen van de heiligen. De Heilige Geestkerk neemt ook een aparte plaats in in de geschiedenis van Estland. Het was de plaats waar voor het eerst in de geschiedenis een dienst in het Ests opgedragen werd.

Vanaf de Heilige Geestkerk liep ik de Pikk (dit is geen schrijffout, maar de straat heet echt zo) af. Ik kwam allerlei mooie huizen tegen die ik niet allemaal zal beschrijven, anders wordt het zo saai. Ik wil echter wel het huis noemen van “de Broederschap van de Zwarte Hoofden”. Ik had in Riga ook al een huis van deze Broederschap gezien. Het huis stamt uit de 15de eeuw. In het Grote Gilde mochten alleen getrouwde mannen plaatsnemen. In het huis van de Broederschap verbleven de ongehuwde kooplieden en reders, die dan na hun trouwen wel konden toetreden tot het Grote Gilde. Op de gevel, in Hollandse renaissancestijl, hangen wapens van Hanzekantoren in Brugge, Londen, Bergen en Novgorod. De naam van de “Zwarthoofden” verwijst naar een onverschrokken christelijke neger met de naam Saint Maurice, die de patroon werd van de Broederschap en die voorkomt op het wapen van de Broederschap, die overigens alleen in Estland en Letland voorkomt.

Ik liep langs de Sint Olafskerk, die naar de Noorse koning Olaf is vernoemd. Ik was niet onder de indruk. In 1267 werd de kerk voor het eerst genoemd. In de middeleeuwen was de kerk beroemd om de 159 meter hoge toren, in zijn tijd vermoedelijk het hoogste bouwwerk ter wereld. In de kerk vroeg ik waar ik “de drie Zusters” kon vinden, een ensemble van drie huizen die in elkaar overliepen. In Riga had ik tenslotte “de drie Broeders” gezien, dus nu nog die zusters. “Linksaf,” volgens de mevrouw. Gelukkig wilde ik eerst rechtsaf en daar stonden ze, de zusjes. Ooit had een koopman die voor zijn drie dochters gekocht. Ze werden voor het eerst genoemd in 1362. Gedurende 6 ½ eeuw woonden hier de Oudsten van de Gilden, magistraten en andere belangrijke stadsoudsten. Elke nieuwe eigenaar veranderde weer wat aan de constructie. Zo kregen ze ook gemeenschappelijke woonruimten. Het toeristenbureau heeft er ooit ingezeten en nu fungeert het als een vijfsterrenhotel. Zowel de Engelse koningin als de keizer van Japan hebben hier gelogeerd.

Ik was nu bijna aan het eind van de Pikk. Mijn doel was de “dikke Margaretha”. Deze geschutstoren stamt uit de 1510 en stond voor de opening naar zee. De toren moest de stad verdedigen tegen aanvallen uit zee. De wanden hadden een dikte van 5 meter en de toren had een omtrek van 25 meter. Er waren schietopeningen op de eerste etage. Hij had vier verdiepingen. De toren is verschillende keren herbouwd en gebruikt als wapenarsenaal en als gevangenis.

Het werd tijd om terug te lopen, want sommige delen van mijn lichaam gingen weer protesteren. Daarom besloot ik even een rustpauze in te lassen in het oudste café van Tallinn, café Maiasmokk. In de “Marsepeinkamer” van confiserie Kalev worden marsepeinfiguren geboetseerd en beschilderd. Ik heb lekker thee gedronken en een broodje gegeten, terwijl ik van de entourage genoot. Van hier was het niet ver meer naar mijn hotel, hotel (Shn)elli. Leuk, als je de eerste drie letters weghaalt heb je mijn naam.

Ik was te moe om ’s avonds nog ergens te gaan eten, dus dat heb ik maar in heet hotel gedaan. Het was niet geweldig. Bovendien zaten er achter me een paar vervelende oude Nederlanders, die met een bus gekomen waren. Alleen maar mopperen en een “Goedendag” kon er niet eens vanaf. Ben ik blij dat ik niet in die bus zit.

Ik kan helaas geen foto’s uploaden in dit hotel, zodat jullie die nog te goed houden.
En om nog even op de vraag in te gaan van één van mijn trouwe lezertjes. Nee, ik stuur geen foto van Tom en ik ga ook niet vertellen hoe hij eruit ziet. Wat dat betreft ben ik heel, maar dan ook heel erg bezitterig. Het enige dat ik kwijt wil is dat hij een zwart pak draagt.