Königssee

Zaterdag 18 juni.

Vandaag de laatste dag in Beieren. Ik zou het misschien iets rustiger aan moeten doen, want morgen reis ik weer verder. Maar de Königssee lonkt en ik kan de verleiding niet weerstaan om er toch nog een keer op uit te trekken. Het meer en het plaatsje St. Bartolomä stonden in 2015 op de twaalfde plaats van de top 100 bezienswaardigheden van Duitsland. Ik stond weer vroeg op. Misschien zou het rustig zijn op de autobaan. Geen vrachtauto’s. Maar heel Duitsland dacht er op deze hete dag op uit te trekken. Het was weer erg druk op de autobaan en je moest echt geconcentreerd rijden. Om half elf was ik op de parkeerplaats bij Schönau. Ik wist hier de weg dus ik wist ook waar de gehandicaptenplaatsen waren om te parkeren. Toen ik mijn stokken wilde pakken bleken ze niet in de auto te liggen. Ik denk dat ik ze de vorige avond in de parkeergarage in Rosenheim had laten staan. En zonder stokken kan ik niet veel. Gelukkig kon ik dichtbij de parkeerplaats nieuwe stokken kopen. Ik liep het stukje naar het meer, voor mij ongeveer een kwartier en ik ging in de rij staan voor een kaartje. Heen en terug naar St. Bartolomä, 20 euro. Ik kon met de boot mee om 11.20 van steiger 1, Fahrt 41. Nog eventjes wachten dus. En dat is geen probleem op een bankje in de schaduw.

Al gauw mochten we op het ranke scheepje en staken we van wal. Het is echt een belevenis op het stille meer te varen. De Bayerische Seenschiffahrt vaart hier met 18 grote boten met een elektromotor. Bovendien is er nog een kleinere elektroboot, het meesterwerk van een botenbouwer. De eerste elektroboot kwam in juli 1909 in dienst. Tot 1998 waren de rompen van hout; de laatste drie schepen die gebouwd zijn kregen een stalen romp. De Königssee ligt in nationaal park Berchtesgaden. Er komt geen riool op uit en het water dat erin stroomt komt van de bergen en is regenwater. Het afvalwater van de omgeving gaat naar een waterzuiveringsstation. Zoals gisteren al beschreven is dit het diepste meer van Duitsland. De Königssee is ongeveer 6 km lang en 1 km breed. De oppervlakte bedraagt ongeveer 5,2 kilometer. De enige boten met benzine- of dieselmotoren die er mogen varen zijn de boten van de vissers, van jagers en van hulpdiensten. Je mag ook niet met eigen boten of rubberboten op het meer varen.

Omdat het zo groot is bevriest het meer alleen in zeer koude winters helemaal. Gemiddeld is dat een keer in de tien jaar. De laatste keer was dat in de maanden januari en februari 2006. Het ijs was ongeveer 40 cm dik en de Königssee werd in totaal 29 dagen opengesteld voor voetgangers. Daarvoor was dat het geval in 1958, 1987 en 1997. Voorwaarden zijn een zeer koude winter en weinig wind. De scheepvaart wordt dan stilgelegd. Als het ijs dik genoeg is wordt er een weg over het ijs uitgezet voor voetgangers, fietsers en langlaufers. Je mag niet van de gemarkeerde weg afwijken, omdat de westelijke kant van het meer altijd een dunnere ijslaag heeft dan de oostelijke.

Op de bodem van het meer ligt sinds januari 1964 een VW kever. In 1998 werd met een duikboot, die onderzoek verrichtte, op een diepte van ongeveer 130 meter het wrak van de volkswagen uit de 1950er jaren gevonden. De kever was gezonken, nadat de bestuurder zonder toestemming over het bevroren meer gereden was en daarbij in een wak terechtgekomen was. Men neemt aan, dat de chauffeur verdronken is. Weliswaar was het meer begin twintigste eeuw verschillende keren voor auto’s opengesteld, maar op deze dag was de oversteek nog niet vrijgegeven. Bij de ontdekking van het vaartuig bleek het, vanwege het feit dat er op grote diepte weinig zuurstof is, nog in goede toestand. De oldtimer blijft waar hij is, omdat de ligging van de Königssee in een nationaal park de berging verbiedt.

Ik had een goede gids en kreeg veel leuke informatie, waarvan ik de helft alweer vergeten ben. Halverwege de route kregen we een demonstratie van de kapitein die, staande op het gangboord van de boot, op een bugel blies. We moesten allemaal heel stil zijn en inderdaad hoorde je de echo. Daarna ging de gids rond met de pet en ik heb zo maar het idee dat er heel wat in terechtkwam.

In het midden ligt St. Bartolomä. Het kleine schiereiland Hirschau, waarop St. Bartolomä ligt, is te voet alleen door een veeleisende alpine bergtoer van meerdere uren te bereiken. Je moet geen hoogtevrees hebben want je loopt over een bergrug met aan beide zijden steile afgronden. Van Schönau af is St. Bartolomä het hele jaar te bereiken per schip.

St. Bartolomä bestaat uit een kerk en een voormalig jachtslot en ligt voor de imposante Watzmann oostwand. Volgens de gids op de boot bestaat het massief uit vader en moeder Watzmann met hun zeven kinderen. De kerk heeft rode koepels. St. Bartolomä is elk jaar op de eerste zaterdag na Bartolomeus dag op 24 augustus het doel van de Almer bedevaart. De hooggebergte bedevaartstocht van het Oostenrijkse Maria Alm over het stenen meer geldt als de oudste in zijn soort ter wereld en gaat terug tot 1635. De aanleiding voor het begin van de bedevaart was de pest, die in die tijd rondom Salzburg heerste. Op 23 april 1688 verdronken 70 pelgrims, nadat hun vlot vlakbij het vertrekpunt in Reitl tegenover St. Bartolomä omgeslagen was. De oorzaak was nalatigheid, zoals aan de hand van uitspraken van getuigen, die het overleefd hadden, vastgesteld kon worden. Een rood kruis, niet ver van de aanlegsteiger in Königssee, herinnert aan het ongeluk.

Ik stapte uit bij St. Bartolomä en genoot van het uitzicht. Ik kocht een baguette met forel om mee te nemen. Daarna dronk ik nog even een Holunderschorle (vlierbloesemsiroop met mineraalwater) en begaf me weer naar de boot. Bij terugkomst zag het zwart van de mensen. Overal lange rijen: voor de kassa’s en bij de boten. Had ik even geluk gehad. Ook de mensen die online een kaartje gekocht hadden konden niet mee. Het boekingssysteem lag eruit en ze moesten hun geld maar terug zien te krijgen. Overal waren huilende kinderen. Het was natuurlijk ook gewoon heet. Voor mij dus tijd om naar het hotel terug te rijden. Ik probeerde weer de files te vermijden maar helemaal lukte dat niet. Maar al met al heb ik de route snel afgelegd en was ik om vier uur weer terug in het hotel.